Các đại biểu cùng trao đổi tại phiên thảo luận 4 với chủ đề "Các mô hình tiêu thụ và sản xuất"
Tại phiên thảo luận 4 với chủ đề “Các mô hình tiêu thụ và sản xuất” của Hội nghị toàn cầu lần thứ 4 Hệ thống lương thực thực phẩm bền vững ngày 25/4, TS. Rebecca Shaw, Phó Chủ tịch cấp cao của WWF (Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên) cho biết, các báo cáo tổng hợp gần đây cho thấy các chỉ số đa dạng sinh học đang có dấu hiệu sụt giảm. Trong khi đó, đa dạng sinh học là yếu tố tối quan trọng trong các dịch vụ hệ sinh thái như chăn nuôi, thủy sản, sản xuất gỗ,…
Theo TS. Rebecca Shaw, trong nghiên cứu của WWF, hệ thống lương thực thực phẩm đã có những tác động đáng chú ý tới khí hậu và đa dạng sinh học, chịu trách nghiệm cho 27 - 30% lượng khí thải nhà kính trên thế giới và 70% lượng nước ngọt được khai thác. Ngành thực phẩm cũng là một trong những nguyên nhân chủ đạo dẫn đến nạn phá rừng, suy giảm đa dạng sinh học cũng như xu hướng gia tăng của đại dịch.
Để đưa ra lời giải cho những mảnh ghép của hệ thống lương thực thực phẩm ở cấp độ cơ sở, TS. Rebecca Shaw đã giới thiệu mô hình tư duy, bao gồm: thông tin; sự phối hợp của các cơ quan; sự phối hợp giữa các cơ quan ban ngành và cộng đồng; truyền cảm hứng,… để tạo động lực thay đổi mô hình sản xuất và tiêu thụ thực phẩm.
Tại Hội nghị, TS Rebecca Shaw gửi thông điệp: “Hãy trở thành người tiêu dùng thông thái, lựa chọn những thực đơn phù hợp để đảm bảo một nền lương thực thực phẩm bền vững”.
Chia sẻ tại phiên thảo luận, TS Đào Thế Anh, Phó Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam (Bộ NN&PTNT Việt Nam) cho biết, Việt Nam là một quốc gia xuất khẩu nông sản, đồng thời nhập khẩu rất nhiều loại nguyên liệu thô phục vụ chế biến, tuy nhiên vẫn gặp những thách thức về tỉ lệ suy dinh dưỡng ở vùng cao và béo phì ở thành phố. Nền nông nghiệp thâm canh của Việt Nam đã gây ra một số ảnh hưởng nhất định như ô nhiễm đất, ô nhiễm nước.
Dưới góc nhìn của một nhà khoa học, TS. Đào Thế Anh cho rằng phương pháp tiếp cận hệ thống lương thực thực phẩm cần có sự tham gia của các ban ngành liên quan, các tổ chức trong nước và quốc tế, các tổ chức phi chính phủ.
Bên cạnh đó, theo TS. Đào Thế Anh cần hỗ trợ các nông hộ nhỏ (do đây là đối tượng gặp nhiều khó khăn), tư vấn về các mô hình mang tính khoa học cũng như đầu vào. Chính vì vậy, Việt Nam rất cần sự tương trợ của tất cả các tổ chức quốc tế để chia sẻ kinh nghiệm trong vấn đề này.
Theo ông Robert Cole, Cố vấn khu vực về Đầu tư nông nghiệp có trách nhiệm, Dự án Quản trị đất đai khu vực sông Mekong, hiện nay, xu hướng sản xuất nông nghiệp toàn cầu là tích tụ đất đai, đảm bảo sản xuất quy mô lớn để áp dụng cơ giới hóa, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, ông Robert Cole cho rằng, nông trại quy mô lớn có vai trò quan trọng nhưng cũng gây ra những tác động lớn với môi trường, cụ thể là phát thải khí nhà kính. Trong bối cảnh đó, vai trò cũng những mô hình nông hộ quy mô nhỏ cũng không kém phần quan trọng.
“Họ có mong muốn những thực hành sản xuất bền vững do gắn liền với sinh kế lâu dài. Chúng ta cần dành nhiều hơn sự quan tâm đến lực lượng này, một trong những mắt xích quan trọng đầu tiên trong chuỗi cung ứng lương thực thực phẩm” – ông Robert Cole nhấn mạnh.
Tại phiên thảo luận, các đại biểu đã cùng trao đổi nhằm đưa ra những giải pháp giải quyết những thách thức lớn trong chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm hiện nay./.